२२ असार, काभ्रेपलाञ्चोक – गाउँमा पानीको हाहाकार भएपछि तेमाल गाउँपालिका–५ सस्र्यूखर्कका बासिन्दाले रुद्री तथा क्षमापूजा गरी शनिबार पानी मागेका छन् । उनीहरुले एक लाख पिपलको पातमा ‘हरहर महादेव, पानी देऊदेऊ’ र ‘रामराम’ लेख्दै कोशीदेखास्थित सुनकोशी नदीमा बगाएका छन् ।
वर्षा नभएर खेतबारी बाँझै भएको तथा मूल सुक्दै जाँदा खानेपानीको हाहाकार भएपछि धार्मिक मान्यताअनुसार रुद्रीपूजा र क्षमापूजा गरी महादेवसँग पानी मागिएको स्थानीय प्रविन अधिकारीले बताए । उनले भने, “यस भेगमा वर्षा नभएर पानीको हाहाकार हुँदा यसैगरी भगवान्सँग पानी माग्ने चलन रहेछ, सोहीअनुसार रीतपूर्वक पूजा गरी पानी मागेका हौँ ।”
स्थानीयवासीबाट केही गल्ती भएमा भगवान् रिसाएर वर्षा नहुने मान्यताअनुसार ‘क्षमापूजा’ गरी पानी मागिएको शिक्षक विष्णुहरि बडालले बताए । “वृद्धवृद्धाका अनुसार क्षमापूजा गरेपछि वर्षा भई बाली लगाउने गरिँदै आइएको रहेछ, उहाँहरुकै सुझावमा रुद्री र क्षमापूजा गरी महादेवसँग पानी मागेका हौँ”, उनले भने ।
बडालका अनुसार असार लाग्दैगर्दा मनसुन शुरु भए पनि वर्षा नहँुदा तेमाल क्षेत्रका खेतबारी हालसम्म बाँझो छन् । “वैशाख÷जेठमा वर्षा नहुँदा बारीमा मकै छर्न पाइएन भने असारमा वर्षा नहुँदा खेतमा धान रोपाइँ गर्न पाइएको छैन, यस्तो खडेरीमा पानी माग्ने चलन रहेछ, सोहीअनुसार असारो अन्त्यमा पूजा गर्यौँ”, उनले भने ।
धार्मिक मान्यताअनुसार करीब १०० स्थानीयवासी पूजामा सहभागी थिए । उनीहरुले गाउँमै ७० हजार पिपलको पातमा ‘हरहर महादेव, पानी देऊदेऊ’ र ‘रामराम’ लेखेका थिए भने थप ३० हजार पिपलको पातको व्यवस्था गरी सुनकोशी नदी किनारमा बसेर लेखी सोही नदीमा बगाइएको सामाजिक कार्यकर्ता इन्द्र अधिकारीले जानकारी दिए ।
एक दशकअघि नमोबद्ध नगरपालिका भकुण्डेमा वर्षा नहुँदा स्थानीयवासी दाहाल परिवारको अगुवाइमा धार्मिक परम्पराअनुसार नै भ्यागुताको विवाह गरिएको थियो । स्थानीयवासी इन्द्रबहादुर दाहालका अनुसार त्यसताका करीब तीन वर्षदेखि वर्षा नहुँदा भ्यागुताको विवाह गरेपछि वर्षा शुरु भएको थियो ।
